Gerda Ten Thije

Gerda Ten Thije levert het bewijs dat de beste schilders werken vanuit een regionale inbedding. In feite bewijst de kunst zich met het werk van de kunstenaars die worden gerangschikt onder de ‘minor artists’. Onder hen bevinden zich de ware genieën. Een schilder kan de betekenis van ’s lands wijs en ’s lands eer als geen ander in een geconcentreerde en tegelijkertijd vrije en onbevangen vorm in de ware aard aantonen. De schilder levert zich uit aan de omgeving waarmee hij/zij verknoopt is en waaraan hij/zij verknocht is. Je kunt dat zien aan de Mona Lisa van Leonardo de Vinci. Het provinciale of regionale karakter van Da Vinci is zijn ware aard die dit portret doet uitstijgen boven een gemonumentaliseerd kunstwerk. De intimiteit ervan wordt niet zozeer door de blik in de ogen of de glimlach van de vrouw bevestigd, maar door het landschap dat achter haar te zien is. Daardoor kun je haar plaatsen als een mens in een gebied waar ze thuis is. Ten Thije heeft die kwaliteit van de schilderkunst als geen ander begrepen. Dit schilderij van ondergelopen polderland maakt zo scherp duidelijk hoe de kunstenaar zich verhoudt tot haar directe omgeving, dat je je er ook als kijker direct mee verstaat. Je kunt je met het schilderij uiteenzetten. De ijlheid ervan, alsof ze al dat water en die lucht ook met niets anders dan water en lucht heeft geschilderd, maakt doorzichtig en inzichtelijk hoe ze door het landschap is opgenomen, verzwolgen bijna. Ze heeft het landschap dusdanig vanuit haar vanzelfsprekend beleving ervan – die grotendeels is gebaseerd op een permanente vorm van verwondering – doorgrond, dat er voor de kijker een verbijsterend schilderij ontstaat. Alle onmogelijkheden en contrasten in die fascinerende kleurstellingen bewijzen het werkelijkheidsgehalte ervan. Voor een schilder is niet alleen het kijken onontkoombaar, maar vooral de weerslag ervan die niet alleen het landschap recht doet, maar vooral ook de verstandhouding die de kunstenaar ermee heeft.

Alex de Vries, 19 november 2006

galeries.nl (niet meer actief)

Alex de Vries werkt als zelfstandig auteur, curator en uitgever samen met grafisch ontwerper Jan Willem den Hartog in het bureau Stern / Den Hartog & De Vries. Uitgeverij De Zwaluw is daar een onderdeel van.